Hareket Eğitimi ile Duyu Bütünleme: Otizmli Çocuklarda Gelişimin Temel Taşı
Otizmli çocuklar için hareket eğitimi, yalnızca kasları değil duyuları da eğitir. Özellikle duyu bütünleme bozukluğu yaşayan çocuklarda, hareket temelli etkinlikler sayesinde hem beden farkındalığı hem de çevresel uyaranlara uyum sağlama becerisi artar. Bu yazıda, duyu bütünleme ile hareket eğitimi arasındaki güçlü ilişkiyi, örneklerle ve uygulanabilir bilgilerle anlatıyoruz.
Duyu Bütünleme Bozukluğu Nedir?
Otizm spektrum bozukluğu olan bireyler, çevreden gelen duyusal bilgileri işleme konusunda zorlanabilir. Bu durum:
- Sese aşırı duyarlılık
- Dokunmaya tepki vermeme
- Dönme, zıplama gibi sürekli hareket ihtiyacı
- Kıyafet etiketlerine tahammülsüzlük gibi davranışlara neden olabilir.
İşte tam da bu noktada, hareket eğitimi devreye girer!
Hareket Eğitimi ile Duyular Nasıl Düzenlenir?
Hareket eğitimi, çocukların vestibüler, propriyoseptif ve taktil sistemlerini doğal yollarla uyarır. Bu da duyu bütünleme terapisinin temelini oluşturur.
- Vestibüler Sistem (Denge ve yön):
Salıncak, trambolin ve dönme hareketleri içeren aktiviteler çocuğun baş pozisyonunu ve yön duygusunu düzenler.
- Propriyoseptif Sistem (Kas-eklem farkındalığı):
Tırmanma, itme-çekme ve ağırlık taşıma gibi etkinliklerle çocuk vücudunu tanır, beden farkındalığı gelişir.
- Taktil Sistem (Dokunma hissi):
Zemine sürünme, farklı dokularda hareket etme ve top oyunları, çocukların dokunsal toleransını artırır. Bu sistemlerin birlikte çalışması sayesinde çocukta duyusal regülasyon sağlanır. Hareket ise bu sistemleri “doğal bir oyun” aracılığıyla aktive eder.